fbpx
Vremeplov Zanimljivo

Oslobođenje Francuske

Savezničke snage su se 6.juna 1944.godine iskrcale na obale Francuske. Na plažama Normandije američki, britanski, kanadski, poljski vojnici su započeli oslobađanje zapadne Evrope od nemačke okupacije.

Nemačka vojska je tri godine pripremala odbranu gradeći Atlantski bedem. Obale Belgije, Francuske i Holandije su utvrđene kako bi se odbio napad saveznika. Za komandanta odbrane je postavljen proslavljeni feldmaršal Ervin Romel, koji je slavu stekao tokom borbi u severnoj Africi.

U prvom talasu su se iskrcale trupe četiri saveznička korpusa (30. britanski korpus – plaža Gold, 1.britanski korpus – plaže Juno i Sword, 7.američki korpus – plaža Utah, 5.američki korpus – plaža Omaha) sa ukupno 11 divizija. Ukupno je planirano da u ovoj operaciji učestvuju 23 pešadijske divizije, 12 oklopnih i 4 vazdušno desantne divizije.

Nemačka komanda je pre napada na normandijsko poluostrvo razmestila pet pešadijskih divizija (711, 709, 352, 91 i 716.divizija) i 21.oklopnu diviziju.

Za ovu operaciju je prikupljeno skoro 7.000 plovila i to 1.213 ratnih brodova, 864 trgovačka broda, 736 pomoćnih brodova i 4.126 desantnih plovila. Desantu je podršku pružilo 5 bojnih brodova, 20 krstarica, 65 razarača i dva monitora. S druge strane nemačka mornarica je imala na raspolaganju tri torpiljarke, 29 torpednih čamaca i oko 70 milopolagača i minolovaca.

Saveznici su planirali da prvog dana operacije napreduju do 15 kilometara od obale i da se gradovi Carentan, Sent Lo, Kan i Bajeks zauzmu prvog dana. Nemačke jedinice su pružile žestok otpor izbacivši oko 10.000 savezničkih vojnika iz stroja već prvog dana borbi, ali nisu uspeli da saveznike potisnu sa mostobrana.

Po prvi put su padobranske i vazdušno-transportne jedinice upotrebljene u većem obimu. Iza nemačkih linija je prebačeno više od 20.000 vojnika u tri divizije. Britanska 6. vazdušnodesantna divizija je u relativno kratkom vremenu izvršila svoje zadatke zauzevši mostove na levom krilu desanta uključujući i most Pegaz na Kanskom kanalu. Američke padobranske divizije (82. i 101.) su imale zadatak da odseku nemačke trupe na obali i da zauzmu mostove na reci Douve. Loše vreme je poremetilo američki plan tako da je većina jedinica promašila svoje desantne zone. Prvi uspeh je zabeležila 82. divizija je u zoru 6. juna oslobodila gradić Sainte-Mere-Eglise.

Konstantan priliv novih jedinica i ogromna količina ratnog materijala su bili presudni u nemačkom porazu. Oklopne jedinice koje su trebale da izvrše kontra napad i da saveznike gurnu u more su morale da se upotrebe defanzivno kako bi ojačale pešadijske divizije koje su se borile od prvog dana.

Kako nemačka komanda nije uspela prvog dana da saveznike baci u more, odnos snaga je počeo da se menja. Saveznici su u prvih pet dana na plaže iskrcali oko 326 000 vojnika, i ogromna količina ratnog materijala i opreme. Saveznici su 12.juna povezali sve desantne zone i držali su front dužine 97 kilometara i bili su oko 25 km od obale. Pad Šerbura i Kana su definitivno rešili bitku u korist Saveznika.

U naredna dva meseca u Normandiji se vodio rat iznurivanja. Saveznici su pritiskali na dva pravca, Amerikanci su napadala ka Šerburu, dok su Britanci nadirali ka Kanu. Kako su nemačke rezerve bile raštrkane, one su u borbu ubacivane pojedinačno, što je drastično umanjilo njihovu borbenu moć. A istovremeno, ne treba zaboraviti i činjenicu da su saveznici svojim trupama dali snažnu vazdušnu podršku.

Bitka za Normandiju je završena 31.jula kada su trupe američke 3.armije generala Patona krenule u napad na Bretanju. Nemačka komanda je 7.avgusta izvela kontranapada sa četiri oklopne divizije ali bez uspeha. Poraz nemačkih trupa kod Faleza je otvorio put za oslobođenje Francuske. Saveznici su potom oslobodili Pariz a početkom septembra oslobođena je i Belgija.

Od 6.juna do 21.avgusta saveznici su iskrcali više od dva miliona vojnika u Francusku. Američka vojska je imala 124.000 izbačenih iz stroja (20.668 poginulih i 10.128 nestalih). Britanske i kanadske jedinice su imale 83.000 izbačenih iz strija (15.995 poginulih i 9.054 nestalih. Saveznička avijacija je tokom operacije izvela 480.317 borbenih letova uz gubitak od 4.101 aviona (16.714 avijatičara je nastradalo). Tokom borbi je uništeno oko 4.000 savezničjkih tenkova i oklopnih vozila.

S druge strane nemačka vojska je u ovom periodu izgubila između 288.000 i 400.000 vojnika. Što se tiče gubitka opreme avijacija je izgubila više od 2.000 aviona i preko 1.000 tenkova. U septebru je nemačka komanda imala na raspolaganju sa 18 divizija spremnih za borbu dok je više od 50 jedinica bilo nesposobno za borbena dejstva.

Dodajte komentar

Click here to post a comment

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Kalendar

October 2024
M T W T F S S
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
28293031